Şiir Defteri / Sizin Köşeniz / BİLGE ÖĞRETİYOR-5: MANTIK NEDİR? (DENEME)

Yazardan en yeniler

Türk dil kurumu sözlüğü 'Mantık' sözcüğünün Arabça olduğunu yazmış; ve birileri de 'mantık' sözcüğünün Türkçe karşılığı olarak 'eseme' demiş ancak savım ki 'mantık' sözcüğü Türkçedeki 'man, men' yani 'insan' sözcüğü ile 'tıkırtıkır(tıkır tıkır) sözcüğünün birleşimi Türkçe bir sözcüktür yani 'Beyinin, zekanın, akılın, kafanın tıkırtıkır ve düzgünce işlemesi'dir yani genelde 'Tık yok'un, özelde ise 'Beyinde tık yok'un zıttıdır. Görülmekte ki insanlık henüz demokrasinin, laikliğin, özgürlüğün, ahlakın, dinin, akıl-ruh sağlığının, felsefenin ve mantığın ne olduğunu bile öğrenememiş, ancak buna karşın yine de büyük bir kibir(kendinibeğenmişlik/kendini beğenmişlik) içinde ki bu kibiri veren de özelde akıldışı-ahlakdışı moda, akıldışı-ahlakdışı ünlü, bilimdışı inanç, siyaset gibi şeyler, genelde ise nefs çünkü nefs hem en büyük cehalettir, hem kötülüklerin nedeni ve amaçıdır(amacıdır), hem de önce mantığı, sonra da ahlakı ve akıl-ruh sağlığını yok eder, bu nedenle ki dünya da, ünlülük de, siyaset de daha da akıldışı-ahlakdışı bir duruma doğru gitmekte, ve dünyayı, insanlığı da bu duruma doğru götürmektedir. Anlaşılmakta ki insanlık henüz bilim olarak 'mantık'ı da bilmiyor durumda çünkü mantık diye okullarda öğretilen şey 'Bütün memeliler çok hücrelidir, insan bir memelidir, o zaman insan çok hücrelidir' gibi sözler, ve elektırik(elektrik) devresi gibi şeylerdir ancak bunlar nitel mantık yani gerçek mantık değildir, mantığın nicel yani ilkel dönemidir oysa mantığın zirvesi 'Nitel mantık' diye tanımladığım mantıktır ki felsefeye olabildiğince yakınlaşan bir yapıdır. Vikipedi 'mantık'ı şöyle tanımlamış: 'Mantık ya da eseme, bilginin yapısını inceleyen, doğru ile yanlış arasındaki akıl yürütmenin ayrımını yapan disiplindir, doğru düşüncenin aletidir'; ve mantık konusunda şu örnekleri vermiş: 'Eğer bütün insanlar memeli ise, ve Aristoteles insan ise, Aristoteles de memelidir', 'Bütün memeliler çok hücrelidir, insan bir memelidir, o zaman insan çok hücrelidir' örneklerini vermiş. Mentalup adlı bir internet sitesi de 'mantık'ı şöyle tanımlamış: 'Mantık, doğru ile yanlışı ayırmak için insan aklının başvurduğu düşünme disiplinidir. Mantıklı düşünme, ancak akıl yürütme ile mümkündür. Yani, mantıklı bir şekilde akıl yürütmek demek, verilen yargılardan faydalanarak yeni bir yargıya varmak demektir.', ve 'mantık'ı geliştirmek için şunları önermiş: 'Polisiye romanlar okumak, polisiye filmler izlemek, matematik problemleri çözmek, sayısal bulmacalar çözmek, yapboz blokları gibi oyuncaklarla 3 boyutlu yapılar tasarlamak, mantık oyunları oynamak' yani görülmekte ki 'mantık'tan anlaşılan şey nicelik, nicel mantıktır, bu nedenle ki hep nicel şeyler önerilmekte ancak bu tür şeylerle nitel mantık yani asıl, gerçek, üst mantık öğrenilmez ki bunları Hitler bile yapmıştır ancak 'insan' olamamıştır oysa nitel mantığın yani gerçek, doğru mantığın bir görevi de 'insan yapmak'tır yani insanı insanca yapmayan mantık, mantık değildir, yalnızca cetveldir. Görülmekte ki 'mantık'ı tanımlamaya çalışan tanımlar 'mantık'sız durumdalar çünkü yalnızca nicel yaklaşım içindeler; bu nicel durumu mantık için verilen şu nicel durum çok iyi anlatmakta: Bir buğday tanesi, 'tane'dir ancak milyar buğday tanesi 'yığın'dır; yani anlaşılmakta ki insanlık 21. yüzyılda bile, pekçok şeyi anlamadığı gibi 'mantık'ı da anlamamak durumu içinde. Bu durum açık ki ancak bilgisayar yani makine(makina) yapmaya yarar yani doğru insan ve doğru insanlık yaratmaya yaramaz; bu nedenle ki bu nicel mantık türü pısikopatta(psikopatta) da olur, sosyopatta da, serikatilde(seri katilde) de, barbarda da, vahşide de, yamyamda da olur; Hitler'de de vardı; akıldışı-ahlakdışı Batıda da var; bu nedenle ki bilgisayar dolu dünyada insanca bir dünya durumu yok; yani bu nicel mantık türü akıldışılığı ve ahlakdışılığı önlemez, ve akıl-ruh sağlığı da sağlamaz, ve felsefeye de götürmez. Benim 'mantık' tanımım şu: 'Mantık konulara farklı açılardan bakmak' yöntemidir. Felsefeyi tanımım şöyle: 'Felsefe; konulardaki tüm olasılıkları dürüstlükle, tarafsızlıkla ortayakoymak(ortaya koymak) çalışmasıdır'. Bu durumda; 'mantık'ın 'Konulara farklı açılardan bakmak' durumu felsefenin durumunun altında, dar bir alandır yani yalnızca Engizisyon'unda da, mantık vardı ancak nicel mantık vardı yani benim tanımladığım 'mantık'a uzak bir mantık çünkü nicel mantık kötülüklerden korumazken, benim tanımladığım mantık yanlışlardan da, kötülüklerden de korur. Ancak; 'mantık' demek 'doğru' demek değildir çünkü dediğim gibi 'Konulara farklı açılardan yaklaşmak'tır, konulara farklı açılardan yaklaşmış olmak da ne insanı doğru insan yapar, ne de sonuçları doğru yapar; yani 'mantıksız, mantığa aykırı' demek 'yanlış' demek değildir, 'mantıklı, mantığa uygun' demek de 'doğru' demek değildir yani şeylerin doğrulukları için bir de gerçekliklerin sınanması, kanıtlanması zorunludur, örnek ki Galile dünyanın yuvarlak olduğu ve döndüğü mantığını dünyanın yuvarlak olduğunu ve döndüğünü 'görmeden' ilerisürdü(ileri sürdü) ve bilim, teknoloji onun savının doğru olduğunu kanıtladı, ancak simyacıların 'kurşundan altın elde etmek' mantığı kanıtlanamadı, yani 'doğru olmak' için 'mantığa uygun olmak' yetmez, kanıt da gerekir yani mantık 'kanıt' da arar, ister. Nitel mantığın önderi Jesus(İsa) gibigörünmektedir çünkü Bible'da(İncil'de) Jesus'un verdiği örnekler(meseller, misaller) gerçekte nitel mantık örnekleridir ki Hıristiyan(Hiristiyan) Batının nitel mantık dışındaki her alanda dünyanın üstünde, önünde, ilerisinde olmasının nedeni de bence budur, yani Batıyı da 'nitel mantık'sızlık yıkacak. 'Mantık'ın gerçeğe ve doğruya değil, yalnızca 'farklılıklara götüren' durumuna şu örneği vereyim yani güneşin rengini: Diyelim ki güneşin ne renk olduğunu bilmiyoruz. Bu durumda birkaç renk bilgisi ile şu mantığı yürütmeliyiz: 'Güneşin rengi yeşil ise, gökyüzü mavi olduğunda güneş ya yeşil renkten mavi çıkması nedeni ile güneş sarı renkte görülmeli ya da yeşil ve mavi karışımı bir renkte görünmeli; güneş mavi renkte ise gökyüzü mavi renkte iken güneş de mavi görünmeli; güneş kırmızı ise gökyüzü mavi renkte iken güneş mor görünmeli; ancak ışık tayfında her renk var ve renklerin toplamı beyaz oluyor, bu durumda güneşte her renk de olabilir'. Böyle düşünmek gerçek ki güneşin rengini vermez, güneşin renginin ne olduğu ancak bilim ve teknoloji ile kanıtlanır. 'Güneşte her renk de olabilir'deki 'de' nitel mantıkta olmazsa olmazlardandır çünkü bu 'de' eki olmazsa mantık 'konulara farklı açılardan bakmak' özelliğine sahip olmaz, ve nicel mantık olarak kalır. Görüldüğü gibi nicel mantık her kafaya uygun, diktatörlüklere bile uygun bir mantık türüdür, ve insanlığın da, dünyanın da insanca olmasını önleyen şey de temelde budur çünkü mantık 'Benim dediğim doğru' olarak anlaşılmaktadır yani 'de, da' eksiz; nitel mantık ise 'de, da' eki taşıdığı için yani başkalarının da, başka savlarında doğru olabileceğini gözönüne(göz önüne), dikkate aldığı için demokrasiye, laikliğe, doğru yargılamaya, insanca insanlığa, dostluğa, kardeşliğe, barışa, huzura, güvene, bilimsel bir dünyaya, bilimsel bir insanlığa giden yolun başıdır; bu nedenle ki Muhammed de, Atatürk de 'Önce ilim(bilim) ve ahlak' dedi çünkü bilim de, ahlak da 'mantık' ile başlar, bilim 'nicel mantık' ile yani nesneleri düşünmek ile, ahlak da 'nitel mantık' ile yani öteki insanları yani başkalarını da düşünmek ile. Bu nedenle ki yalnızca bilim, teknoloji ve ekonomi ile insanca ülke de, insanca dünya da, insanca insan da, insanca toplum da, insanca insanlık da, insanca hukuk da, insanca devlet de, insanca ülke de, insanca eğitim de, özgürlük de, demokrasi de, laiklik de olmaz ki bilim, teknoloji, ve insani hayat(yaşam) olanakları zirvesi çağı olan 21. yüzyılın akıldışı, bilimdışı, ahlakdışı, insanlıkdışı durumu da bunu kanıtlamaktadır. Evet; insanlık binlerce üniversitenin olduğu 21. yüzyılda bile nicel mantık içine sıkışıpkalmış(sıkışıp kalmış) durumdadır çünkü akıldışı-ahlakdışı kapitalistlik türü de, akıldışı-ahlakdışı siyaset türü de, akıldışı-ahlakdışı medya türü de, akıldışı-ahlakdışı sanat türü de, akıldışı-ahlakdışı ünlü türü de, akıldışı-ahlakdışı moda türü de, akıldışı-ahlakdışı turizım(turizm) türü de, astroloj de, medyumluk da, falcılık da, ahlaksızlık da, diktatörlük yönetim türü de, barbarlık da, vahşilik de, ilkellik de bunu istemektedir. Öyle ise tüm insanlık haydi; 'Nicel mantık'ın zincirlerini kırıp 'Nitel mantık'a. Necdet Gürçiftçi Hiçbir dini inançtan ve hiçbir siyasi partiden yana olmayan dinli ve bilge İnternette yayınlandığı zaman: 20.1.21/07.08

BİLGE ÖĞRETİYOR-5: MANTIK NEDİR? (DENEME)

Yazardan en yeniler

En Çok Okunanlar

Yeni Üyeler